Ro-ro (roll on - roll off) gemileri,
tekerlekli araçların (otomobil, çekici+treyler, demiryolu araçları) taşınması için
kullanılan özel gemilerdir. Yük taşıyan araçlar
kendi tekerlekleri üzerinde gemiye bindirilir ve indirilirler. Bu gemiler bir
tür arabalı vapur gibi kabul edilebilir. Ro-ro taşımacılığı, karayolunda
taşıma yapan araçların, yolculuğun bir bölümünü gemiyle yapmalarına imkân verir.
Tekerlekli araçların, ro-ro taşımacılığını tercih etmelerinin birçok nedeni
vardır. Bu nedenleri şu şekilde sıralayabiliriz:
·
Ro-ro taşımacılığı süre
olarak uzun olsa da maliyet açısından ucuzdur,
·
Güvenlidir,
·
Farklı ülkelerdeki geçiş belgesi ve
trafik sorunlarından kurtulmayı sağlar,
·
Şoförlerin yurtdışında kalış süresini
kısaltır,
·
Vize sorunlarını en aza indirir.
Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü’nden
alınan verilere göre 2014 yılı ocak-eylül döneninde ro-ro gemileriyle sevkiyatı
yapılan araç sayısı 346 bin 148tir. Bu
araçların 174 bin 649’unu gelenler, 171 bin 499'unu gidenler oluşturmuştur.
Türkiye’de ro-ro taşımacılığı yapan
3 işletme vardır. Bu işletmeler ve hatları şu şekildedir:
1)U.N. Ro-ro Şirketi; 1994
yılında kurulmuştur. Şirketin 12 ro-ro gemisi, 43.5 km gemiye yükleme
kapasitesi, yıllık 320 bin araç taşıma kapasitesi vardır.
Hatlar
|
Sefer Durumu
|
Pendik-Trieste
|
Her gün karşılıklı sefer yapılır.
|
Tekirdağ-Trieste
|
Haftada 1 gün sefer yapılır.
|
Mersin-Trieste
|
Haftada 2 gün sefer yapılır.
|
Pendik-Toulon
|
Haftada 2 gün sefer yapılır.
|
2) Ulusoy Ro-ro; Avrupa’ya
çalışan 3 ro-ro gemisi (Saffet Bey, Ulusoy 14, Ulusoy 15) vardır. Gemilerin
yıllık kapasitesi 40 bin araçtır.
Hatlar
|
Sefer Durumu
|
Trieste- Çeşme
|
Haftada 3 gün sefer yapılır.
|
3) Alternatif Ro-ro; Ekol
Lojistik bünyesinde bir şirkettir. 3 tane kiralık ro-ro gemisi ve yıllık 40 bin
araç kapasitesi vardır.
Hatlar
|
Sefer Durumu
|
Haydarpaşa-Trieste
|
Haftanın 4 günü 60 saatlik sefer yapılır.
|
Alsancak-Sete
|
Haftanın 1 günü 48 saatlik sefer yapılır.
|
Karadenizde faaliyet gösteren ro-ro
hatları ise şu şekildedir;
·
Zonguldak- skadovs(Ukrayna)
·
Zonguldak-Odessa(Ukrayna)
·
Samsun-Novorrossisky(Rusya)
·
Trabzon-Sochi(Rusya)
·
Rize-Poti(Rusya)
Sektördeki başlıca gelişmeler ise şu şekildedir:
Ro-Pax projesi ile ro-ro taşımacılığına yeni bir alternatif sağlanmak istenmektedir. Bu proje ile hem ağır araçların hem yolcuların aynı gemide taşınması sağlanacaktır. Böylece kara yolundaki tır taşımacılığı, deniz yoluna kaydırılacak ve trafik sıkışıklığı azaltılacaktır.
Ekol Lojistik’in son teknolojiye sahip 5 ro-ro gemisi vardır. Bu gemilerin adları Hatche, Paqıze, Qezban, Fadıq ve Ayshe’dir. Bu gemilerin kapasitesi 249 mega treyler veya 45ft konteyner şeklindedir. Ekol Lojistik Ocak 2013 itibarıyla Barselona’ya yeni bir ro-ro hattı açmıştır. Ayshe adlı gemisi ile seferini 58 saatte tamamlamaktadır.
Türkiye ile İran arasında taşımacılıktaki kriz devam etmektedir. İran’a taviz vermemek konusunda kararlı olan Türkiye, transit yükler için İran’ı bypass edecek alternatif güzergâhları belirlemiştir. Transit taşımalar için Gürcistan- Azerbaycan hattı kullanılacak, Bakü’den direkt Türkmenistan'a yeni bir Ro Ro hattı açılacaktır.(Deniz Haber Ajansı)
By..........Yeşim Özdemir