Kayıtlar
Klas
Kuruluşları, gemilerin inşa aşamasından seyirdeki
haline kadar olan her şeyi kontrol eden, belirli standartlar oluşturan, yapılan
faaliyetlerin bu standartlara uygunluğunu belgelendiren, ticari olarak
işletilmesi sırasında ise gemiyi denetleyen aktördür. Klas kuruluşunun gemi ile
ilişkisi, tasarım aşamasından başlayıp, geminin ömrünün bir söküm yerinde sona
ermesine kadar sürer.
Klasların denetimine esas olan
kurallar ise uluslararası ve ulusal kurallardır. Bu temel kurallar teknik
olarak uygunluk ve dayanıklılık, çevre kirliliği, emniyet, sağlık ile ilgili
konulardır.
Bir geminin konulan standartlara
uygunluğuna ilişkin belge ise ‘Klas Sertifikası’dır.
Klas sertifikası; gemiyi oluşturan her bir donanım dahil olmak üzere tasarım
aşamasından başlanarak, gemi ve tüm bileşenlerini tasarım ve üretim
süreçlerinin kontrol edilerek kurallara uygunluğunun garanti edilmesini ifade
etmektedir.
Gemiler, yüksek maliyetli olmaları nedeni ile uzun
ömürlü olmaları ve güvenli çalışmaları istenilen araçlardır. Değerli ürünler ve
en önemlisi ‘insan’ taşıdıkları için gemilerin can ve mal güvenliği açısından
teknik yeterliğe sahip olmaları çok önemlidir. Bu yüzden daha proje aşamasından
itibaren gemilerin belli kurallara göre inşa edilmeleri, denetlenmeleri ve
işletilmeleri gerekmektedir.
Klas kuruluşlarının ortaya çıkması
ise 17.yüzyıla dayanmaktadır. Sigortacılar
ile gemi ve yük sahipleri, gemilerle ilgili pek çok bilgiye – yaş, fiziki
durum, sahip oldukları donanım gibi- ulaşabilecekleri bir sistem mevcut
değildi. Bu bilgiler, hem sigortacılar için hem de yük sahipleri için önemli
bilgilerdi. Sigortacılar, gemileri yapılarının ve donanımlarının durumuna ve
güvenirliliğine göre sigorta edecekleri için, gemilerle ilgili bilgilere risk
hesaplanmasında ihtiyaç duymaktaydılar. Mallarını deniz aşırı ülkelere gönderen
yük sahipleri ise, mallarını yükledikleri gemilerin sağlamlığı ve güvenilirliği
konusunda şüphe etmekteydiler.Sigortacılar ve yük sahipleri ihtiyaçları olan
bilgileri, liman çevresindeki kahvehanelerden veya gemi adamlarında
öğrenmekteydiler. Bu eksikliği ve ihtiyacı ilk fark eden ve Londra limanı
yakınındaki kahvehanesine daha fazla müşteri çekebilmek için harekete geçen
kişi, Edward Lloyd’dur. Edward Lloyd yaptığı çalışmalar ve hazırladığı
listelerle, ölümünden sonra ilk klas kuruluşu olan Lloyd’s Register of
Shipping’ in temellerinin atılmasına büyük katkılarda bulunmuştur.
En önemli Klas Kuruluşları;
·
Türk Loydu
·
Bureau
Veritas
·
American
Bureau of Shipping (ABS)
·
International
Register of Shipping
·
China
Classification Society
·
Lloyd’s
Register
·
Nippon
Kaiji Kyokai, ‘ClassNK’
·
DNV
GL Group
·
Croatian
Register of Shipping (CRS)
·
Russian
Maritime Register of Shipping (RS)
·
Korean
Register of Shipping
Klas kuruluşları, denizcilik
sektörünün ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla doğmuştur fakat zaman içinde
faaliyetlerini denizcilik alanının dışına çıkarmayı başarmışlardır. Artık
sanayi ve hizmet sektörlerinin neredeyse tüm alanında “malzeme, ürün ve hizmet
belgelendirme” hizmetleri ile kalite, iş sağlığı ve emniyeti, çevre emniyeti vb.
alanlarda “sistem belgelendirme”, Avrupa Birliği Direktifleri kapsamında
“uygunluk değerlendirme” hizmetleri de klas kuruluşları tarafından yürütülen
faaliyetler arasına girmiştir.
by......... Cemre Angın
